3

Arılar

Tarih: 10.06.2009 | Görüntülenme: 32
Zar kanatlılar takımından, arıgiller ailesinden olan böceğin bilinen 2000'den fazla çeşidi vardır. Ağaç ve kaya kovuklarında, toprak altindaki, kendilerinin yaptığı özel yuvalarda, duvar oyuklarında toplu halde yaşarlar. Arı türleri arasında insanlara yararıyla bilineni bal arısıdır. Balını yaptığı peteklerin içinde biriktiren bu arılar, arı yetiştirme ve arılardan bal alma yoluyla, arıcılık denilen mesleğin oluşmasına neden olmuştur.

Arının vücudu üç bölümden oluşur. Bunlar; baş, göğüs, karındır ve üzerleri kahverengi - sarı olmak üzere, dış iskeletini oluşturan bir örtüyle kaplıdır.

Bal arıları, çiçeklerden aldıkları balözlerini kursaklarında özlendirerek, bal haline getirir ve peteklerdeki kutucuklara ağızlarından püskürterek doldururlar. Arının midesini doldurabilmesi için 1000 - 1500 çiçeği dolaşması, petekteki bir kutucuğu doldurabilmesi için midesini 60 defa doldurup boşaltması gerekir.

Bir kovanda üç çeşit arı vardır. Bunlar; ana arı (kraliçe arı ya da arı beyi), işçi ve erkek arılardır.

Ana arı: Her kovanda bir tane bulunur ve kovanın lideridir. Boyu diğer arılara göre uzun (2cm), karnı ise büyüktür. İğnesi vardır ama soktuğu pek görülmez ve 3 - 5 yıl yaşar. Kovanın düzeni kraliçe arı tarafından kurulur, ölürse arılar dağılır.

Ana arı sadece bir kez, çiftleşmek için kovandan çıkarak, yükseğe uçar. Erkek arılarda arkasından çıkar ve kendisine yetişebilen bir erkek arıyla çiftleşir. Aldığı spermi (2 milyona yakın) kesesinde saklar ve üç gün sonra yumurtlamaya başlar. Yumurtlama işleminde günde 1200 - 1300 adet yumurta yapar. Yumurtlama ve kuluçka süresi baharla beraber başlar ve Kasım ayının ortalarında son bulur.

İşçi arı: Kovanın genellikle bütün işlerini yapar. Yapıları küçük (1,5cm'e kadar), yumurtalıkları körelmiş dişi arılardır. Zayıf kovanlarda 10 - 15 bin, güçlü kovanlarda ise 80 - 100 bin kadardırlar. 4- 6 hafta kadar yaşarlar. Kışı kovanlarda geçiren işçi arılar baharda ölürler. Bu arıların yumurtalıkları körelmiş olmasına rağmen, kraliçe arı ölürse, içlerinden biri yumurtlamaya başlayarak kovanın dağılmasını engeller.

Erkek arı: İri ve hantal vücutlu olan erkek arı, kraliçe arıyı dölleyen arıdır. İğnesi yoktur ve döllenmemiş yumurtalardan meydana gelirler. Her kovanda 200 - 300 adet bulunur. Ana arıyla çiftleşmek için yaptığı uçuştan döndüğünde kovandan işçi arılar tarafından atılır. Beslenme için toplama özelliği olmadığından, dışarıda çok fazla yaşyabilme olanağı yoktur.

Oğul verme: İlkbaharın gelmesiyle kraliçe arı yumurtlama işlemini hızlandırır ve yeni ana arılar yetiştirilir. İşçi arıların artmasıyla kovanda kavgalar başlar. Ana arı yetişen yeni arıları alarak, sıcak bir havada ve genellikle öğlen saatlerinde kovandan ayrılır. Çevredeki ağaçların bir dalına konarak, üzüm salkımını andıran bir görünüm oluştururlar. Bu olaya oğul verme adı verilir. Arıcılıkla uğraşan kişiler bu olayı izler ve toplanan bu arıları özel yöntemlerle başka kovanlara alırlar. Eski kovanda yeni ana arıların savaşı başlar. Kazanan kovanın başına geçer ve diğerleri işçi arılar tarafından kovandan uzaklaştırılır.